Πρακτικοί άξονες περιφερειακής και δημοτικής οικονομικής ανάπτυξης
Μετά την ορκωμοσία των νέων δημοτικών αρχών, το ερώτημα του ΝΕΟΥ ρόλου της τοπικής αυτοδιοίκησης παραμένει ανοιχτό και φλέγον, αυτό γιατί στο τοπικό επίπεδο βιώνεται η μικρο οικονομία ή οικονομία της οικογένειας και οικοδομούνται εν πολλοίς οι όροι της και συγχρόνως οι τρόποι ανάπτυξης της.
Τρεις δρόμοι διαφαίνονται στον ορίζοντα:
Ο πρώτος είναι ο δρόμος του καλώς γινόταν οτι γινόταν σε επίπεδο οργάνωσης και μικρο-οικονομικου σχεδιασμού για την τοπική κοινωνία ,
Ο δεύτερος είναι αυτός της συνεισφοράς στην οικοδόμηση εναλλακτικών οικονομικών λύσεων και κοινωνικής ανάπτυξης.
Ο τρίτος δρόμος έχει να κανει με μια υβριδική λύση κοινωνικής και οικονομικής αναπτυξης βασισμένη στην απόδοση των δημοτικών αρχών, την τεχνογνωσία τους και την αντληση μακρο οικονομικών μεγεθών, για την εναρμονιση της κοινωνικης και οικονομικης αναπτυξης σε τοπικό ή περιφερειακό επιπεδο (Ελληνικός τρόπος) .
Η δυνατότητα ενός «ελληνικού τρόπου» ανάπτυξης
Στο διεθνές επίπεδο, η τρέχουσα κρίση είναι μια κρίση τόσο του παραγωγικού όσο και του καταναλωτικού μοντέλου. Η ταυτοχρονη ανελαστικότητα των αγορών με την μειωση της αγοραστικής και επενδυτικής ζητησης. Ιδιαίτερα στη Δύση, η οποία καταναλώνει τη μερίδα του λέοντος της παγκόσμιας οικονομίας, ο ανταγωνισμός γίνεται με όρους έντασης της καινοτομίας κι όχι παραγωγικότητας: το ζήτημα δεν είναι τόσο το «πόσα» παράγουμε, αλλά το «τι» και το «πώς».
Δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι ο ΟΟΣΑ σε πρόσφατη έκθεσή του τάχθηκε εναντίον των μειώσεων των μισθών: τελικά καταφέρνουν απλώς να ρίχνουν το επίπεδο της κατανάλωσης, χωρίς όμως να δημιουργούν καμία εναλλακτική (νέα προϊόντα, νέοι τρόποι παραγωγής κτλ).
Το γεγονός ότι η ελληνική οικονομία παραδοσιακά χαρακτηρίζεται από μικρές και ευέλικτες δομές ειτε τουρισμού ειτε θαλασσιων επιχειρηματικών κλάδων (τεχνικά γραφεία, αγροί, ενοικιαζόμενα δωμάτια, ακτοπλοια, ναυτιλία…) θα όφειλε να αποτελεί πλεονέκτημα για την ίδια, την ώρα που ισχυρές χώρες «αγωνίζονται» για να δημιουργήσουν μικρές δομές με μικροοικονομικές αντοχές για την τοπική κοινωνία.
Χρειάζεται όμως στήριξη των δομών αυτών, για να μπορέσουν να μετασχηματιστούν με άξονα τις νέες προκλήσεις.
Η τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί να παίξει εδώ κρίσιμο ρόλο.
Με τις κοινωνικές επιχειρησεις και την αντληση επενδυτικών κεφαλαίων απο την ευρωπαική ένωση αλλά και τοπικών διεθνών οικονομικών επενδυτών, δημιουργείτε ενα εκρηκτικό μιγμα που θα προσφέρει και θα αναπτυξει την κοινωνική εργασία, την αναπτυξη πρωτογεννών παραγωγικων και υπηρεσιών.
Ενα θεσμικό τοπικό περιφερειακό μοντελό-πλαίσιο οικονομικής και κοινωνικής αναπτυξης πρέπει να δημιουργηθεί με αξονες την Τεχνολογία, την επιχειρηματικότητα (ιδιωτική η κοινωνική) που θα προαγάγει την καινοτομία, τις θέσεις εργασίας και την μακροοικονομική αναπτυξη. Ο ρόλος της πόλης κράτους σαν αυτόνομη κοινωνική και οικονομική οντότητα για τους δημότες και τους κατοικους της είναι σημαντική πηγή αναπτυξης. Δεν είναι η πολη κράτος της αρχαίας Ελλάδος αλλά μια μητροπολικη πόλη με αυτόνομους πόρους και επιχειρησιακές δυνατότητες.
Οι άξονες αναπτυξης της τοπικής αυτοδιοικησης
Ηλεκτρονική διακυβέρνηση
Κοινωνική επιχειρηματικότητα
Επιχειρησιακή ευφυία
Οφείλει ωστόσο κανείς να αναγνωρίσει ότι το σημείο εκκίνησης των δημοτικών αρχών γίνεται σε συνθήκες που κάνουν μια εποικοδομητική στρατηγική να φαντάζει πολυτέλεια: τα περασμένα χρόνια παρακολουθήσαμε την αποδόμηση σειράς υπηρεσιών που εξασφάλιζαν τα αυτονόητα στους δημότες (νοσοκομεία, σχολεία, πόροι…), καθώς και την παρακμή υπαρχουσών υπηρεσιών, μέσω του μηχανισμού της κρίσης που περιγράφηκε παραπάνω.
Ωστόσο, οι δημοτικές αρχές είναι αναγκασμένες να συνδυάσουν με τη δράση τους την αντίσταση στην πορεία ύφεσης, με την οικοδόμηση των συνθηκών υπέρβασής της, μέσω του μετασχηματισμού της δομής των τοπικών οικονομιών.
Βασιλειος Μουλακάκης
Επιχειρησιακός αναλυτής
Business & ΙΤ Advisor